Disfaji: Yutma Güçlüğü ve Nedenleri Hakkında Bilgiler
Disfaji, yutma güçlüğü olarak bilinen bir sağlık sorunudur. Yaşlı bireylerde daha sık görülür. Yutma güçlüğünün nedenleri ve belirtileri hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır.
Disfaji: Yutma Güçlüğü ve Nedenleri Hakkında Bilgiler
Disfaji, her yaşta ortaya çıkabilen bir sağlık sorunudur. Fakat yaşlı bireylerde daha yaygın rastlanır. Yutma güçlüğü, çeşitli etkenlerden kaynaklanabilir ve tedavi, altta yatan sebebe bağlı olarak planlanır.
Disfaji Nedir?
Disfaji, yutma güçlüğü için kullanılan tıbbi terimdir. Genellikle sinir veya kas problemlerinden kaynaklanır. Ağrılı olabilen bu durum, yaşlılarda ve bebeklerde daha yaygındır. Disfaji terimi, genellikle başka bir rahatsızlığa ait bir belirti olarak kabul edilmekle birlikte, bazen birincil problem de olabilir.
Çok çeşitli potansiyel disfaji nedenleri vardır. Sadece bir veya iki kez meydana gelirse, muhtemelen ciddi bir rahatsızlığa işaret etmez. Ancak düzenli olarak yutma güçlüğü yaşanması durumunda mutlaka bir doktor tarafından nedene yönelik araştırma yapılması gerekir.
Yutma Güçlüğü Türleri
Disfaji, üç ana türde sınıflandırılabilir. İlk tür olan oral disfaji, ağızda yiyecekleri hazırlama ve yutma aşamasında sorunlar yaşanır. Çiğneme güçlüğü, yiyecekleri yutarken sık sık öksürme veya tıkanma bu kategorinin belirtileri arasında yer alır.
İkinci tür olan faringeal disfaji, yutma işleminin yemek borusuna geçişi sırasında sorunlar yaşanmasıdır. Kişi, yutkunurken zorluk çeker, boğulma hissi yaşar veya ses tonunda değişiklikler görülebilir.
Disfaji Belirtileri
Disfaji belirtileri genellikle yutma sırasında veya sonrasında ortaya çıkar. Ancak bu belirtilerin bir kısmı yemek yeme, içme veya yutkunmadan bağımsız olarak da görülebilir. Bazı disfaji belirtileri arasında yutma sırasında güçlük, ağrı, öksürük, ağız salgılarında artış ve ses kısıklığı yer alır.
Yutma güçlüğü yaşayan bireylerde ayrıca tekrarlayan göğüs enfeksiyonları, reflü, yemek yerken nefes darlığı ve kilo kaybı gibi belirtiler de gözlemlenebilir. Bu belirtiler, bireylerin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Disfaji Nedenleri
Disfaji, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Örneğin, akalazya, yemek borusunu etkileyen bir rahatsızlıktır. Hasarlı sinirler, yemek borusu kaslarının yiyecekleri ve sıvıları mideye sıkıştırmasını zorlaştırır. Bu durum, yiyeceklerin yemek borusunda toplanmasına neden olabilir.
Yemek borusu darlığı, genellikle kronik bir hastalık nedeniyle zamanla gelişir. Dışındaki daralmalar, genellikle komşu organların baskısı sebebiyle meydana gelir. Ayrıca, yabancı cisimlerin boğazı ve yemek borusunu kısmen tıkaması da disfajiye yol açabilir.
Yutkunma Güçlüğü Çeken Kişilerin Uygulayabileceği Yöntemler
Yutkunma güçlüğü yaşayan hastaların semptomlarını hafifletmek amacıyla uygulayabilecekleri bazı yaşam tarzı değişiklikleri vardır. Örneğin, porsiyon kısıtlamasına gitmek ve öğün sıklığını artırmak faydalı olabilir. Ayrıca, yiyecekleri daha küçük parçalara bölerek iyice çiğnemek önerilir.
Boğazda tahrişe yol açabilecek aşırı sıcak yiyeceklerden kaçınmak ve yemek sırasında dik oturmak da yutkunmayı kolaylaştırabilir. Alkol ve kafein tüketiminin sınırlandırılması, boğazı kurutma ve yutkunmayı zorlaştırma gibi durumları önleyebilir.
